Inclusieve School

bannerbovenaan

Scholen doen hun uiterste best om de fijnste plek voor ieder kind te zijn. Toch blijft de vraag: voelen leerlingen zich welkom en gerespecteerd op school? Worden kinderen met ‘speciale behoeften’ ook gezien als volwaardig onderdeel van de klas? Onder andere deze vraag wordt onderzocht in dit onderzoeksproject.

De onderzoeksfocus ligt op het moment specifiek op kinderen met een autismespectrumstoornis,
maar de resultaten en aanbevelingen zijn ook van toepassing op andere groepen.

Hoe inclusief zijn scholen?

Uit ons onderzoek blijkt dat veel autistische leerlingen zich op zondagavond al zorgen maken over de volgende dag als ze weer naar school moeten. Ze bedenken strategieën om de schooldag met zo min mogelijk stress door te komen. Deze bron van stress zijn niet per se de lessen zelf, maar wel alles daaromheen: de drukke kantine waar geen zitplaats is, er niet bij horen, geen plek om even bij te komen. Met een onderzoek vanuit verschillende vakgebieden middels een nauwe samenwerking tussen verschillende universiteiten en onderzoeksorganisaties, streven wij ernaar een inclusieve school te creëren op verschillende niveaus, bekeken door onderzoekers uit verschillende wetenschapsgebieden - psychologie, kinderpsychiatrie, computer science, architectuur, en bestuurskunde.

‘De Cirkel Doorbreken: een inclusieve school’ is een samenwerking tussen onderstaande partijen:

logoslos

bannerscholen 3

Scholen staan vaak voor een uitdaging als het gaat om voor elke leerling toegankelijk te zijn, zowel op fysiek, sociaal en cultureel vlak. Een uitdaging waar breed wetenschappelijk onderzoek sterk kan helpen. Daarom is het voor ons belangrijk om inclusief onderwijs vanuit verschillend expertises te benaderen: vanuit de psychologie, architectuur, data science en bestuurskunde.

Sociale inclusie is de focus.

Dit onderzoek richt zich op de sociale inclusie van alle leerlingen en autistische leerlingen in het bijzonder. Leerlingen met autisme geven vaak aan minder aansluiting te vinden bij hun leeftijdsgenootjes en zich minder prettig te voelen in de fysieke schoolomgeving. Het aanpakken van deze problemen, met behulp van schoolspecifieke adviezen over de fysieke, sociale en culturele omgeving op school, is het centrale doel van dit project.

Wat we meten.

De vragenlijsten zijn in eerste instantie gericht op leerkrachten, leerlingen en hun ouders. Ze gaan onder meer over de sociale omgeving op school, hoe kinderen zich daarin ontwikkelen en wat leerlingen en leerkrachten fijn en minder fijn aan de school vinden. De vragenlijsten nemen ongeveer 30 minuten per klas in beslag.

Kinderen met een autismespectrumstoornis en leerkrachten kunnen optioneel deelnemen aan een persoonlijk gesprek, over hun ervaring in de klas op het gebied van sociale inclusie. Deze individuele interviews duren 20 minuten.

Een uitgebreide analyse.

Elke school krijgt een uitgebreide analyse van de karakteristieke situatie op de school. Hierbij krijgt de school specifieke en deskundige aanbevelingen op het gebied van de fysieke, sociale en culturele schoolomgeving, zoals de indeling van het lesprogramma, schoolgebouw of het schoolplein. In lijn met het doel van het onderzoek krijgt uw school ook advies over het laten meekomen van ieder kind, ongeacht zijn of haar achtergrond.

Tenslotte wordt er gebruik gemaakt van een nieuwe techniek die werkt met sensoren, vergelijkbaar met GPS. Deze sensoren dragen de kinderen gedurende de schoolpauzes. Met deze gegevens kunnen we bijvoorbeeld zien welke plaatsen binnen de school het meest gebruikt worden in de pauzes en hoe groot de groepen zijn waarin leerlingen samen zijn. We zetten deze techniek in om beter te kunnen begrijpen wat leerlingen nodig hebben buiten de lessen om, en hoe de omgeving kan aansluiten bij deze behoeften. De sensormetingen vinden 3 dagen plaats tijdens de schoolpauzes: tijdens deze metingen vinden ook observaties plaats door onze onderzoekers.

Onderzoek wanneer het de school uitkomt.

De momenten van de data verzameling worden in overleg met de school en de betreffende deelnemers gepland. Centraal in de onderzoeksaanpak staat dat de onderzoekers op de achtergrond opereren: het onderwijspersoneel en de kinderen merken zo min mogelijk, zonder dat het ten koste gaat van het onderzoeksresultaat.

Voor elke school is er een vast contactpersoon vanuit de universiteit. Deze persoon dient als aanspreekpunt, regelt in overleg afspraken en beantwoordt vragen, zodat er zo weinig mogelijk extra lasten voor de stafleden zal ontstaan. Uiteraard staat de privacy van leerlingen en stafleden voorop!

Doe mee:
This email address is being protected from spambots. You need JavaScript enabled to view it.

banneroudersv3

Dit onderzoek heeft één centraal doel: het verbeteren van de school zodat ieder kind zich welkom voelt. Kinderen tussen de 7 en 14 jaar oud – de basisschool- en vroege middelbareschoolleeftijd – komen in aanmerking voor deelname aan dit onderzoek.

Een klas voor ieder kind.

Sinds de invoering van de wet op Passend Onderwijs hebben scholen zorgplicht. Ieder kind verdient hierdoor evenveel aandacht, wat voor veel scholen een grote uitdaging vormt. Zeker nu veel kinderen vanuit het speciaal onderwijs doorstromen naar reguliere scholen. Voor kinderen met autisme is de school vaak minder uitnodigend en de toegang tot andere klasgenoten beperkt.

Het creëren van een veilige omgeving voor ieder kind is meer dan beter onderwijs alleen: daarom onderzoeken wij ook de fysieke omgeving – het schoolgebouw en schoolplein – en de sociale cultuur onder de kinderen. Door onderzoek te doen naar deze onderdelen willen wij een fijnere, veiligere school creëren waar ieder kind zich kan ontwikkelen, anderen kan ontmoeten en vooral graag aanwezig wil zijn.

Een kindgericht onderzoek.

Wij willen goed de tijd nemen om een zorgvuldig, compleet onderzoek uit te voeren. Wij nemen eerst schriftelijke vragenlijsten af over de schoolomgeving bij de kinderen en leerkrachten. U als ouder vragen we ook een vragenlijst in te vullen, over mogelijkheden en moeilijkheden van uw kind, de geschiktheid van de school, uw inschatting van de schoolomgeving en uw rol als ouder.

Kinderen met een autisme spectrumstoornis (ASS) kunnen optioneel deelnemen aan individuele interviews met één van onze onderzoekers, over hun persoonlijke ervaringen op school en oplossingen voor eventuele problemen.

Voor de wetenschappelijke data observeren wij tenslotte drie dagen lang de bewegingen op het schoolplein en het vormen van groepjes onder kinderen middels sensoren, een nieuwe techniek die vergelijkbaar is met GPS. Met deze gegevens kunnen we bijvoorbeeld zien welke plaatsen binnen de school het meest gebruikt worden in de pauzes en hoe groot de groepen zijn waarin leerlingen samen zijn. We zetten deze techniek in om beter te kunnen begrijpen wat leerlingen nodig hebben buiten de lessen om, en hoe de omgeving kan aansluiten bij deze behoeften.

Een op maat gemaakt advies.

Door mee te doen aan dit onderzoek krijgen scholen op maat gemaakte aanbevelingen, waarmee de fysieke omgeving van en het onderwijs op de school beter kan aansluiten bij alle leerlingen. De aanbevelingen bestaan bijvoorbeeld uit aanpassingen in het beleid, de fysieke omgeving en uit ondersteuning van het personeel om autistische kinderen beter te begrijpen.

Onder veilig en deskundig toezicht.

Dit project wordt naar alle kinderen in de klas en hun ouders gepresenteerd als een onderzoek naar de bijdrage van de schoolomgeving op sociale interacties voor alle leerlingen in het algemeen. Op geen enkel moment zullen we refereren naar leerlingen met autisme, dus uw zoon of dochter zal als elk andere leerling in de klas behandeld worden. Alle informatie die in het kader van dit onderzoek wordt verzameld, wordt als strikt vertrouwelijk behandeld. Onbevoegden hebben geen inzage in de gegevens.